Nau­czy­ciel – ni­by do­rosły człek,
a jed­nak całe życie do szkoły chodzi
i za­daje się z dzieciaka­mi.

Początek roku to czas poświęcony na oswojenie z rzeczywistością szkolną, integrację zespołu i zabawę. Przed nauczycielem stoi więc ważne zadanie związane zarówno z zagospodarowaniem czasu jak i przestrzeni w klasie. Kocyki stanowić mogą ciekawą alternatywę dla dywanu, który zazwyczaj stanowi stały element wyposażenia klasy.

DLACZEGO KOCYKI?

BEZPIECZEŃSTWO, HIGIENA I ESTETYKA

– Nauczyciel nie zawsze ma wpływ na wygląd i jakość dywanu. Często zdarza się, że dywan zakupiony lub darowany przez kogoś nie sprzyja bezpieczeństwu dzieci (zawinięte rogi czy „przemieszczanie się” dywanu). Nie zawsze też dywan posiada walory estetyczne, pasuje do aranżacji klasy, czasami kolorystyka dywanu lub wzory na nim dekoncentrują dzieci.

– Zamiast dywanu możemy przygotować dla wszystkich dzieci kocyki – np. kawałki polaru w ciepłym kolorze. Koszt zakupu kocyków dla całej klasy jest znacznie niższy niż dywanu, więc decyzja o zakupie jest znacznie prostsza. Kocyki można w każdej chwili złożyć, powiesić na oparciu krzesła, użyć w różnych celach.

– Utrzymanie dywanu w czystości wymaga ciągłego odkurzania i częstego prania – zważywszy na rosnącą liczbę dzieci alergicznych są to zabiegi konieczne, ale niestety uciążliwe i kosztowne.

– Kocyki można często prać – rodzice na pewno w tym pomogą. Czysty, pachnący świeżością kocyk zachęca do tego, by z przyjemnością z niego korzystać.

„SWÓJ KAWAŁEK PODŁOGI”

– Dywan najczęściej jest zbyt mały, by wszystkie dzieci usiadły na nim w kręgu. Gdy siadamy w kole, dywan znajduje się pośrodku, a dzieci siedzą wokół niego na podłodze, bo nie mieszczą się w kręgu. Prowadzi to do „przepychanek” i nieporozumień, które szczególnie w tym okresie są niepożądane.

– Dzięki kocykom aranżacja przestrzeni jest znacznie prostsza. Nauczycielowi łatwiej jest zaproponować dzieciom sposób zajmowania miejsc, dostosowany do formy pracy, np. siadamy w kole – kładziemy kocyk obok kocyka, siadamy w rzędach – układamy kocyki jeden obok drugiego w pierwszym rzędzie… teraz w następnym itp. Kocyk wyznacza granicę prywatności każdego dziecka, której inne dzieci intuicyjnie nie przekraczają – sprzyja to zmniejszeniu konfliktów i zwiększeniu poczuciu bezpieczeństwa. 

– Dywan, który zazwyczaj znajduje się pod tablicą lub z tyłu klasy wyznacza podział przestrzeni i ogranicza możliwość wprowadzania różnych metod i form pracy – skłania do pracy całym zespołem i nie sprzyja pracy w grupach, bo jest zazwyczaj zbyt mały, aby wszystkie zespoły mogły na nim swobodnie pracować.

– Dzięki temu, że kocyki mają małą powierzchnię, mogą być rozłożone w różnych miejscach w klasie. Każda grupa może więc znaleźć sobie dogodne miejsce – rozłożyć kocyki, łącząc je ze sobą i w ten sposób wyznaczając „terytorium” grupy – sprzyja to integracji i nawiązywaniu pozytywnych relacji.

– Dywan jest własnością całej klasy – nie sprzyja więc poczuciu intymności czy odosobnienia.

– Dzięki kocykom dzieci czują się bezpieczniej – mają do dyspozycji coś swojego, czym mogą swobodnie dysponować. Kocyki pozwalają na integrację, ale też na odłączenie się od innych, w zależności od potrzeby psychicznej w danym momencie. Może być więc także kojarzony z miejscem do odpoczynku i cichej zabawy, rozmowy z kolegą. Jest to bardzo ważne chociażby ze względu na bardzo różne tempo pracy dzieci.

CZYM MOŻE BYĆ KOCYK?

– Dywan jest zazwyczaj tylko dywanem.

– Kocyk może stać się uniwersalną pomocą – może być czarodziejskim dywanem, tratwą czy innym elementem, który przyda się w zabawie. Wystarczy dać dzieciom trochę czasu na swobodną zabawę, a zapewne będą one skarbnicą pomysłów dla nauczyciela.

CZARODZIEJSKI DYWAN – kocyk może być bezpiecznym miejscem, które sprzyja odprężeniu i wyciszeniu. Można się na nim położyć i posłuchać opowiadania nauczyciela, odbyć podróż do krainy wyobraźni.

ZABAWA W DOM – kocyk może być wykorzystywany podczas zabaw tematycznych, np. przy budowie domów, namiotów. Z kilku kocyków i spinaczy do bielizny może powstać wspaniała budowla – dzięki temu uczymy dzieci zgodnej współpracy.

ZABAWA W TEATR – podczas zabawy w teatr czy zajęć z dramy kocyk może stać się elementem scenografii,  kostiumu czy pacynką w „supełkowym teatrzyku”.

TRATWA – połączone kocyki mogą stać się okrętem, tratwą ratunkową czy statkiem kosmicznym, na którym podczas podróży całą załogą można wspólnie wykonywać zadania.

PODRÓŻE MAŁE I DUŻE – zwykłe zwiedzanie szkoły możemy zamienić w „rejs” na kocykach – zamiast zwiedzania w parach możemy przemieszczać się na kocykach, odpychając się rękami lub nogami. Oprócz tego, że będzie to niezapomniane przeżycie dla najmłodszych, to również pozbędziemy się problemu z tym, kto ma stać w pierwszej parze, dlaczego dzieci chcą nas wyprzedzać i dlaczego mają taką niespożytą energię…

ZABAWY W PLENERZE – wrzesień to czas pięknej pogody. Jeśli wiec warunki na to pozwalają, możemy wykorzystać kocyki podczas wyjścia w teren. Rysowanie swojej szkoły czy domu w plenerze, obserwowanie mrówek i biedronek w trawie będzie znacznie przyjemniejsze od siedzenia w ławkach.

Więc … Dywan czy kocyki?